Cơ giới hóa đồng bộ - "chìa khóa" cho sự phát triển bền vững

Tham dự diễn đàn có lãnh đạo Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT), Trung tâm Khuyến nông quốc gia, Sở NN&PTNT, chính quyền các địa phương và nhà khoa học, doanh nghiệp, nông dân của 5 tỉnh: Quảng Nam, Bình Định, Gia Lai, Phú Yên và Quảng Ngãi.

Diễn đàn là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học và người dân trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về phát triển cơ giới hóa nông nghiệp, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và phát triển nông nghiệp bền vững tại khu vực.

Theo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, cơ giới hoá đồng bộ trong sản xuất nông nghiệp là đưa những máy nông nghiệp mới trong canh tác và chế biến nông sản phù hợp với hiện thực của nông nghiệp nông thôn, bằng các giải pháp công nghệ thích nghi, hiện đại và thông minh hơn nhằm đưa nông nghiệp sản xuất có hiệu quả ở trình độ sản xuất và quản lý cao hơn, cụ thể với các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, diêm nghiệp.

Đây là "chìa khóa" để nâng cao giá trị gia tăng sản xuất nông nghiệp, giảm sức lao động và chi phí đầu tư.

Báo cáo tại diễn đàn cho biết, tại khu vực Nam Trung Bộ - Tây Nguyên, mặc dù diện tích sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ, địa hình phức tạp đặt ra nhiều thách thức cho việc áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất, tuy nhiên những nổ lực trong giai đoạn 2011 - 2023 đã cho thấy những tín hiệu tích cực.

Trong đó, giá trị gia tăng toàn ngành bình quân đạt từ 2 - 3% năm; năng suất lao động bình quân của người lao động bình quân đạt 16,6 triệu đồng năm 2010 tăng lên 52,7 triệu đồng năm 2020 (tăng 3,17 lần); năm 2021 có khoảng 14.400 doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, gần 19.000 hợp tác xã nông nghiệp; xuất khẩu các mặt hàng nông lâm thủy sản năm 2010 đạt 15,26 tỷ USD đã tăng lên 48,6 tỷ USD năm 2021.

Số lượng máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp tăng nhanh với, lượng máy kéo các loại tăng 60%; máy bơm nước tăng 60%; máy gặt đập liên hợp tăng 80%; máy sấy nông sản tăng 30%; máy chế biến thức ăn gia súc tăng 91%; máy chế biến thức ăn thủy sản tăng 2,2 lần và máy phun thuốc bảo vệ thực vật tăng 3,5 lần.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Hồ Trọng Phương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi cho biết, mức độ cơ giới hoá sản xuất nông nghiệp trong một số khâu tại Quảng Ngãi còn ở mức thấp, không đồng đều.

Đến năm 2024, theo thống kê thì tỷ lệ cơ giới hóa khâu làm đất đạt khoảng hơn 90%, khâu gieo sạ còn thấp, khâu phun thuốc bảo vệ thực vật khoảng 50%, thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp khoảng 80%.

“Do đó, diễn đàn là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học cùng bà con nông dân giao lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, góp phần nâng cao hiệu quả trong việc triển khai, áp dụng ngày càng sâu rộng cơ giới hóa vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và phát triển nông nghiệp bền vững”, ông Phương nhấn mạnh.

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho rằng, để đẩy mạnh quá trình cơ giới hóa trong nông nghiệp cần phải tạo ra một cách làm mới, kỹ thuật mới mà; trong đó, các hộ dân phải thống nhất từ khâu chọn giống, làm đất, thời điểm gieo sạ đến khâu thu hoạch và chăm sóc cây trồng theo một hướng dẫn chung của hợp tác xã.

Việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất hết sức cần thiết, nhưng quan trọng phải do người dân hợp tác, liên kết, chính quyền địa phương nên là "trọng tài" để các chủ máy có sự hoạt động thống nhất.

"Các ý kiến góp ý tại diễn đàn sẽ được Ban tổ chức tiếp thu, tổng hợp đầy đủ để tham mưu triển khai thực hiện áp dụng cơ giới hoá đồng bộ và công nghệ cao, tạo vùng sản xuất hàng hóa lớn tập trung, giảm sức lao động, giảm chi phí sản xuất, nâng cao giá trị và hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích trong thời gian tới", ông Thanh cho hay.

Ngoài ra, các đại biểu tham dự đã được nghe báo cáo, chia sẻ về thực trạng, giải pháp và cơ chế chính sách phát triển, tăng cường áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp ở nước ta cũng như cụ thể tại các tỉnh, thành trong vùng Nam Trung Bộ - Tây Nguyên.

Bên cạnh đó, tham khảo các mô hình ứng dụng cơ giới hóa hiệu quả, điển hình như mô hình của Hợp tác xã Nông nghiệp Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi với việc thực hiện đồng bộ các khâu cơ giới hóa từ làm đất, chọn giống, gieo trồng đến thu hoạch.