Uống các loại tinh dầu có giúp chữa bách bệnh?
Thời tiết chuyển mùa, nhiều người thường có thói quen dùng các loại tinh dầu để uống, xông hơi có tác dụng giải cảm. Dù có nguồn gốc thiên nhiên nhưng các loại tinh dầu này nếu lạm dụng uống quá liều lượng có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Uống tinh dầu để phòng chống cảm cúm
Từ xa xưa, các loại tinh dầu thiên nhiên đã được sử dụng trong làm đẹp và chữa bệnh. Hầu hết tinh dầu được chiết xuất từ những bộ phân như cành, vỏ, lá, thân, rễ…. của các loại thảo mộc.
Tỏi không chỉ là gia vị của các món ăn mà còn có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe nhất. Tinh dầu tỏi là chiết xuất từ tỏi, có tác dụng hạ đường huyết, giảm mỡ trong máu... Dầu dừa ngày càng được sử dụng nhiều trong nấu nướng, chăm sóc da, mỹ phẩm.
Uống tinh dầu dừa có tác giảm giảm cân |
Ngày nay, tinh dầu được sản xuất đại trà bằng phương pháp chưng cất, ép lạnh, chiết ly cùng với nhiều phương pháp sử dụng. Trên thị trường, nhiều loại tinh dầu được chào bán phổ biến như tinh dầu dừa, chanh sả, gừng, tỏi, khuynh diệp… được sang chiết thành các loại chai nhỏ có dung tích khác nhau với mức giá rất đa dạng.
Tuy nhiên, sản phẩm này được chào bán dưới dạng ”handmade” đóng gói thủ công nên không có tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng, khâu sang chiết cũng dễ bị pha trộn nhiều hoá chất. Trong khi đó, người tiêu dùng lại cho rằng tinh dầu là “tinh tuý” của các loại thảo mộc, có nguồn gốc tự nhiên nên an toàn, lành tính.
Ngoài sử dụng bằng cách xông hơi, bôi ngoài da, matxa… nhiều người còn “rỉ tai” nhau các công dụng chữa bệnh thần kỳ bằng cách ăn, uống, chế biến tinh dầu với các loại thực phẩm khác. Thực tế, một số loại tinh dầu chứa chất phụ gia và tạp chất có thể gây hại cho sức khoẻ.
Anh Trần Văn Huy (Quận Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ “Con tôi thường bị cảm cúm, ngạt mũi mỗi khi thời tiết trở lạnh gần đây tôi thường cho con uống tinh dầu tỏi. Người bán quảng cáo loại dầu tỏi này có tác dụng chữa “bách bệnh” như giải cảm, tăng cường sức đề kháng, chữa ho, tốt cho hệ tiêu hoá. Tuy nhiên, trước đây tôi chỉ dùng tinh dầu để xông hơi thì không vấn đề gì còn sau khi cho cháu uống dầu tỏi thì cháu bị đau bụng, đi ngoài”.
Lạm dụng tinh dầu gây ngộ độc
Các thống kê cho thấy đã có nhiều vụ ngộ độc tinh dầu xảy ra trong những năm qua và hơn một nửa trong số đó là trẻ em. Các trường hợp nặng dẫn đến nôn mửa, tổn thương phổi và suy nhược hệ thần kinh trung ương.
Một số trường hợp ngộ độc xảy ra do vô tình nhầm lẫn tinh dầu với các loại thuốc nước như siro ho. Còn một số người sử dụng do hiểu sai lệch nên đã sử dụng tinh dầu bằng đường uống.
Việc uống các loại tinh dầu có thể gây ngộ độc thực phẩm. |
Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã từng tiếp nhận một bệnh nhân chuyển đến từ Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa trong tình trạng sốc nhiễm khuẩn, ngộ độc tinh dầu quế và viêm phổi nặng.
Bệnh nhân thở theo bóp bóng, phổi thông khí kém, nhiều đờm đặc quánh. Mạch đo được 110 lần/phút, huyết áp 140/90 mmHg, SpO2 85%, đang duy trì Noradenalin 0,15 mcg/kg/phút, bụng trướng, đi ngoài phân vàng.
Sau khi uống tinh dầu quế bị đau bụng, bệnh nhân được người nhà đưa đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa, được rửa dạ dày. Tuy nhiên, sau đó bệnh nhân xuất hiện tình trạng lơ mơ, tụt huyết áp.
Bệnh nhân được đặt nội khí quản, thở máy và duy trì vận mạch. Bệnh nhân được chẩn đoán: Sốc nhiễm khuẩn - Viêm phổi - Ngộ độc tinh dầu quế trên nền bệnh nhân có tiền sử xơ gan và đái tháo đường. Bệnh nhân được chuyển tuyến lên Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: “Các loại tinh dầu là chiết xuất bay hơi, có mùi hương được sử dụng rộng rãi trong nhiều phương pháp trị liệu, từ chữa vết viêm nhiễm, nhiễm trùng nhỏ cho đến giảm căng thẳng.
Hiện nay, tinh dầu được sử dụng khá phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Ngộ độc tinh dầu thường xảy ra do bệnh nhân uống nhầm. Ngộ độc tinh dầu quế gây tổn thương niêm mạc ruột, rối loạn tiêu hóa, biến chứng viêm phổi”.
Các bác sĩ khuyến cáo khi phát hiện ra nạn nhân uống nhầm tinh dầu, mọi người cần bình tĩnh và thực hiện biện pháp sơ cứu kịp thời, chính xác, tránh việc hoảng loạn sẽ càng làm mất thêm thời gian cũng như bỏ qua giai đoạn sơ cứu quan trọng nhất.
Việc đầu tiên mà chúng ta cần phải làm trong quá trình sơ cứu là nhanh chóng giúp nạn nhân nôn được hết chỗ tinh dầu đã uống bằng cách móc họng để nạn có thể nôn ra.
Bước tiếp theo là cần cho nạn nhân uống thật nhiều nước lọc pha ấm, rồi sau đó lại thực hiện tiếp việc móc họng nhằm gây nôn để giúp nạn nhân nôn sạch được các độc tố có trong dạ dày ra khỏi cơ thể. Tiếp theo cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến các cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và điều trị kịp thời.
Bác sĩ Nguyên cảnh báo người dân chỉ mua hoặc dùng tinh dầu có công bố tiêu chuẩn chất lượng, đầy đủ nhãn mác (cách sử dụng, độ tuổi khuyên dùng...). Người dân tuyệt đối không nên ham rẻ, mua sản phẩm trôi nổi trên thị trường.