Mô hình sản xuất lúa ứng dụng công nghệ số, cơ giới hóa hiện đại vào sản xuất được triển khai trên địa bàn TP Cần Thơ.
Thời tiết thuận lợi
Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), dự báo xu thế lượng mưa từ tháng 10 và 11-2025 xuất hiện với tổng lượng mưa ở hầu hết các khu vực trên cả nước, cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 10-30%; tháng 12-2025, tổng lượng mưa trên các khu vực phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 10-50mm. Riêng lưu vực sông Mekong, từ tháng 10 và 11-2025, tổng lượng mưa khu vực thượng lưu phổ biến thấp hơn so với trung bình nhiều năm từ 5-10%, khu vực trung lưu và hạ lưu cao hơn từ 10-30% so với trung bình nhiều năm. Tháng 12-2025, tổng lượng mưa khu vực thượng lưu phổ biến thấp hơn so với trung bình nhiều năm từ 10-20%, khu vực trung lưu ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm, khu vực hạ lưu cao hơn từ 5-15% so với trung bình nhiều năm. Cảnh báo thời tiết nguy hiểm như bão, áp thấp nhiệt đới từ tháng 10 đến tháng 12-2025 xuất hiện trên khu vực biển Đông và ảnh hưởng đến nước ta có khả năng ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp cả nước và khu vực ĐBSCL.
Tại TP Cần Thơ, vụ lúa thu đông đang vào thu hoạch rộ. Mưa, bão, giông lốc ảnh hưởng đến quá trình thu hoạch. Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ, vụ lúa thu đông toàn thành phố xuống giống 95.066ha, đạt 106% kế hoạch, trong đó các giống sản xuất chủ lực như OM5451, OM18, Đài Thơm 8, ST24... Đến đầu tháng 10-2025, toàn thành phố đã thu hoạch được 32.224ha, năng suất ước đạt 55,03 tạ/ha, tương đương so với cùng kỳ năm 2024, sản lượng ước đạt 178.199 tấn. Dự kiến đến ngày 15-11-2025, thành phố sẽ thu hoạch dứt điểm vụ lúa thu đông.
Bà Phạm Thị Minh Hiếu, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ, cho biết: Để bảo vệ tốt diện tích lúa thu đông còn lại (chưa thu hoạch), tránh ảnh hưởng bởi các yếu tố bất lợi của thời tiết và dịch hại, ngành Nông nghiệp các địa phương cần thường xuyên cập nhật diễn biến thời tiết và khí tượng thủy văn, thông tin đến người dân để chủ động ứng phó thông qua nhiều kênh như mạng xã hội, loa phát thanh, phát thanh truyền hình, bản tin thời tiết nông vụ… Đối với diện tích lúa chín cần khẩn trương thu hoạch nhanh, gọn để tránh thiệt hại do mưa, bão. Ruộng lúa chắc xanh, chín, nông dân cần thăm đồng thường xuyên, phát hiện và xử lý kịp thời các loại dịch hại quan trọng nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do sâu bệnh gây ra; áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật 1 phải 5 giảm, rút nước giữa vụ giúp rễ lúa ăn sâu chống chịu với điều kiện bất lợi của thời tiết; tránh bón thừa phân đạm, tăng cường sử dụng phân bón có chứa các chất Kali, Canxi, Silic giúp lúa cứng cây, hạn chế đổ ngã do mưa, giông...
Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Cần Thơ khuyến cáo khi lúa vào giai đoạn chín, thực hiện biện pháp diệt chuột tổng hợp bảo vệ năng suất, trong đó coi trọng các biện pháp an toàn như bẫy cây trồng, đặt bẫy dẫn dụ, bả diệt chuột sinh học… Tuyệt đối không sử dụng bẫy điện, nhớt hoặc thuốc cấm, thuốc ngoài danh mục được phép sử dụng ở Việt Nam để diệt chuột. Cần tổ chức thường xuyên và liên tục các cuộc diệt chuột cộng đồng; tổ chức diệt chuột cả ngoài đồng, ven khu dân cư, bờ kênh dẫn nước, bờ bao vườn cây ăn trái và các diện tích đất bỏ hoang…
Tuân thủ khuyến cáo của ngành Nông nghiệp
Vụ lúa đông xuân 2025-2026, TP Cần Thơ có kế hoạch xuống giống với diện tích 290.747ha và sản lượng thu hoạch hơn 2,064 triệu tấn lúa. Để đảm bảo năng suất, chất lượng và an toàn dịch hại, thực hiện thắng lợi kế hoạch sản xuất vụ lúa đông xuân, Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố đề nghị: Sau khi thu hoạch lúa thu đông 2025, các địa phương tích cực vận động nông dân chuyển đổi trồng cây màu trên nền đất lúa kém hiệu quả. Đối với những địa phương không xuống giống được vụ màu nên cày ải, phơi đất để tiêu diệt mầm bệnh lưu tồn trên đồng ruộng và giảm nguy cơ bị ngộ độc hữu cơ… Lưu ý đảm bảo thời gian cách ly giữa vụ thu đông và vụ đông xuân ít nhất 3 tuần.
Các địa phương bố trí mùa vụ trên cơ sở khung thời vụ của thành phố kết hợp với biện pháp “Xuống giống né rầy, đồng loạt, tập trung cho từng vùng, từng cánh đồng, lưu ý tình hình hạn đầu vụ”, chỉ đạo không xuống giống kéo dài, không để trên cùng một cánh đồng có nhiều trà lúa đan xen. Lịch thời vụ gieo sạ lúa đông xuân 2025-2026 trên địa bàn TP Cần Thơ còn lại từ ngày 10-11 đến 17-11; và từ ngày 1-12 đến 12-12. Các địa phương cần theo dõi chặt chẽ rầy nâu tại chỗ và tình hình rầy di trú kết hợp với chế độ thủy văn xây dựng lịch thời vụ cụ thể cho địa phương. Cơ cấu giống lúa cho vụ đông xuân 2025-2026 đảm bảo yêu cầu cân đối, phù hợp với thực tế sản xuất và thị trường; tập trung sản xuất các nhóm giống lúa chất lượng cao OM18, OM5451, OM429, OM380... Nhóm giống lúa thơm - đặc sản ST, Đài Thơm 8, RVT, Tài Nguyên mùa... Nhóm giống lúa chống chịu phèn mặn trung bình, khá như OM4900, OM6976, OM9577, OM576 và nhóm ST...
Bà Phạm Thị Minh Hiếu cho biết, ngành Nông nghiệp thành phố khuyến cáo các địa phương cần bố trí thời vụ sớm (kết thúc xuống giống lúa đông xuân vào cuối tháng 12) để tránh mặn, hạn cuối vụ ở những vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng cao, nhất là ở các khu vực thuộc dự án Long Phú Tiếp Nhựt. Hướng dẫn, hỗ trợ, khuyến cáo nông dân áp dụng các gói kỹ thuật 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm nhằm giảm chi phí đầu vào như giảm lượng giống gieo sạ, sử dụng phân bón hợp lý, tiết kiệm, tăng cường sử dụng phân hữu cơ, chỉ tiến hành phòng trừ dịch hại khi đến ngưỡng phòng trừ theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn. Phối hợp với các đơn vị chuyên môn đẩy mạnh chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn nông dân sản xuất theo hướng an toàn, đảm bảo chất lượng, từng bước đáp ứng yêu cầu thị trường. Tăng cường công tác phối hợp, liên kết sản xuất trên từng cánh đồng, từng hợp tác xã, tổ hợp tác; phối hợp các đơn vị liên quan triển khai thực hiện truy xuất nguồn gốc cho từng cánh đồng khi có nhu cầu…
Đối với lúa đông xuân 2025-2026 sớm đã gieo sạ, giai đoạn mạ - đẻ nhánh, cần có chế độ quản lý nước, lượng phân bón và chế độ chăm sóc hợp lý, chú ý các sinh vật gây hại đầu vụ như ốc bươu vàng, bù lạch… Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi đến ngưỡng phòng trừ, hạn chế tối đa sử dụng thuốc hóa học phòng trừ sâu, rầy khi cây lúa dưới 40 ngày tuổi...
Bài, ảnh: HÀ VĂN
In bài viết
