Rau nhót (hay còn gọi là rau còng còng, rau sương muối) thuộc cây thân thảo, có đặc điểm: màu hồng nhạt nhạt, mọng nước, nhỏ nhiều nhánh, lá dải giống cây hoa mười giờ, cao từ 10 đến 15cm.
Loại rau này mọc dại ở hồ tôm, đầm lầy, cánh đồng muối. Chúng thường mọc hoang thành từng đám, có rễ rất sâu, ăn “sương” và “thở” bằng khí trời.
Rau nhót là đặc sản của cùng Cát Bà (Hải Phòng), được người dân ví von là "lộc trời". "Xưa chỉ người dân quê mình mới biết đến loại rau này. Song vài năm trở lại đây, du khách đặt chân đến Cát Bà được thưởng thức các món ăn từ chúng đã không khỏi ngỡ nhàng về hương vị cũng như độ ngon.
Dần dần rau nhót trở nên ưa chuộng, người dân bắt đầu thu hái đem ra chợ bán cho khách du lịch hoặc đổ buôn cho các nhà hàng, tiệm ăn", chị Bích Phượng (30 tuổi) - người dân tại Cát Bà cho hay.
Cũng theo người phụ nữ, xưa giá của rau nhót khá rẻ, chỉ rơi vào khoảng 5.000 - 8.000 đồng/kg. Hiện tại chúng lên đến khoảng 25.000- 30.000 đồng/kg, bán tại các chợ của Cát Bà.
"Còn người thành phố ở Hà Nội muốn mua phải đặt trước và giá khá cao, 100.000 đồng/kg. Sở dĩ vậy vì thương lái phải mất công phí vận chuyển", chị Bích Phượng nói.
Về sơ chế rau nhót, người dân Cát Bà thường nhặt sạch và ngâm trong nước khoảng 1 đến 2 giờ để giảm bớt vị mặn, sau đó rửa lại thêm một nước rồi luộc chín. Tiếp đến sau khi rau chín họ vắt hết nước và dùng làm đũa đánh rời ra từng ngọn.
Sau đó họ đem chế biến thành vô vàn món ăn, như rau nhót luộc chấm với nước tương rất ngon và giữ được nguyên bản hương vị tự nhiên của rau; rau nhót xào cùng tôm, hàu, tỏi,...
Ngoài ra món nộm rau nhót là món ăn phổ biến ở Cát Bà hơn cả. Theo đó rau sau khi làm sạch, sẽ trộn cùng rau thơm, lá chanh, đường, ớt và lạc vừng rang. Khi hoàn thành rau nhót ăn giòn giòn, có vị thanh mát, sần sật và mặn mặn rất đặc biệt không giống bất cứ loại rau nào hết, ăn kèm với bún hoặc bánh ướt vô cùng thích hợp.
"Vì sinh trưởng và phát triển hoàn toàn trong môi trường tự nhiên, không có phân hóa học, không thuốc trừ sâu nên rau có vị rất đặc biệt", chị Bích Phượng chia sẻ.