Mỗi năm cung ứng ra thị trường 40 tấn nấm các loại
Hợp tác xã Nấm và tiểu thủ công nghiệp Tuấn Hiệp (gọi tắt là HTX nấm Tuấn Hiệp) được thành lập từ năm 2014 với 7 thành viên tham gia, hoạt động theo Luật HTX 2012. Sau nhiều năm xây dựng và phát triển, số lượng thành viên tham gia đã lên đến 12 thành viên.
Anh Vũ Tuấn Hiệp, Giám đốc HTX nấm Tuấn Hiệp cho biết, hiện nay HTX đang sản xuất nấm sò, nấm rơm, nấm đùi gà, nấm linh chi, mộc nhĩ… trên diện tích hơn 3.000m2. Trong đó, nấm đùi gà, nấm sò là 2 dòng nấm chủ lực của HTX.
Trung bình, mỗi năm HTX nấm Tuấn Hiệp cung ứng ra thị trường khoảng 40 tấn nấm các loại; với giá bán trung bình 160.000 đồng/kg mộc nhĩ khô, 800.000 đồng/kg nấm linh chi khô, 35.000 - 40.000 đồng/kg nấm sò tươi, 50.000 đồng/kg nấm đùi gà tươi…
Hiện nay, HTX Nấm và tiểu thủ công nghiệp Tuấn Hiệp đang tạo công ăn việc làm cho 12 lao động chính thức và 10 lao động thời vụ.
Đặc biệt, có 2 sản phẩm mặc dù mới ra mắt nhưng được khách hàng, người tiêu dùng ủng hộ rất nhiều. Đó là nem nấm đang được bán với giá 180.000 đồng/kg và giò nấm bán với gián 130.000 đồng/kg.
Đáng chú ý, từ khi Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (Chương trình OCOP) được thực hiện, triển khai trên địa bàn tỉnh Nam Định, HTX nấm Tuấn Hiệp đã tích cực hoàn thiện sản phẩm và tham gia nhiệt tình.
Đến nay, HTX đang sở hữu 6 sản phẩm OCOP cấp tỉnh, hạng 3 sao; gồm Nấm sò trắng Tuấn Hiệp, Nấm sò nâu Tuấn Hiệp, Nấm Linh chi Xuân Thủy, Mộc nhĩ thái sợi Tuấn Hiệp, Nem nấm Tuấn Hiệp, Giò nấm Tuấn Hiệp.
Theo anh Vũ Tuấn Hiệp, thị trường tiêu thụ của HTX chủ yếu trong và ngoài tỉnh. Tổng doanh thu đạt khoảng 2 tỷ đồng/năm, lợi nhuận thu về chiếm trên 80%.
"Hiện nay, thị trường đầu ra của HTX rất thuận lợi, cung không đủ cầu. Nhiều lúc không có nấm để cung ứng ra thị trường", Giám đốc HTX nấm Tuấn Hiệp thổ lộ.
Áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất
Với kinh nghiệm gần 20 năm gắn bó với cây nấm, anh Hiệp chia sẻ, cây nấm là loại cây ưa ẩm, dễ sống, dễ chăm sóc; rất phù hợp với khí hậu, thời tiết của Việt Nam. So với cây lúa, nấm cho giá trị kinh tế cao hơn nhiều lần.
Hiện nay, HTX nấm Tuấn Hiệp đang canh tác và sản xuất nấm trong nhà màng, nhà lưới theo quy trình VietGAP, đảm bảo sạch sẽ từ đầu vào cho đến đầu ra; và sản xuất theo hình thức luân canh gối vụ.
Nhờ vậy, quanh năm HTX luôn có nấm thương phẩm để ung ứng ra thị trường, đảm bảo nguồn cung cấp cho các đầu mối.
Dẫn phóng viên đi tham quan trang trại sản xuất nấm, anh Hiệp bật mí, nhiều năm qua, HTX đã áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nấm; sử dụng mô hình tưới nước phun sương, nhỏ giọt; lắp đặt các thiết bị điều chỉnh độ ẩm trong nhà nấm, sản xuất nấm trong nhà màng…
Do đó, cây nấm sinh trưởng và phát triển ổn định, cho năng suất cao, chất lượng tốt; đặc biệt áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nấm giúp HTX điều chỉnh được thời gian sinh trưởng của cây nấm, "ép" nấm phát triển theo ý đồ của người sản xuất.
"HTX đã áp dụng nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nấm, nhất là trong sản xuất nấm trái vụ; chẳng hạn điều chỉnh nhiệt độ, nước tưới trên smartphone, kìm nén sự sinh trưởng của nấm để nấm phát triển theo ý đồ của mình…", anh Hiệp nói.
Anh Hiệp cho rằng, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nấm, giúp HTX giảm thiểu chi phí sản xuất, tăng hiệu quả của quy trình sản xuất nấm, chủ động được nguồn cung. Qua đó, hứa hẹn mở ra một hướng đi mới đầy triển vọng trong quá trình phát triển mô hình nấm.
"Việc đưa các trang thiết bị máy móc hiện đại, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất đã đóng một vai trò lớn, quyết định đến thành công của sản phẩm. Từng công đoạn sản xuất đều được tính toán kỹ lưỡng, do đó sản phẩm sản xuất ra có chất lượng tốt", anh Hiệp nhấn mạnh.
Nhiều năm qua, HTX nấm Tuấn Hiệp cũng đã đầu tư kho lạnh để bảo quản nấm sau khi thu hoạch, sơ chế, với công suất chứa 1 tấn nấm/mẻ; đầu tư máy băm nguyên liệu, máy đóng bịch phôi; lò sấy tiệt trùng…
Tận dụng phụ phẩm nông nghiệp đang bị bỏ phí
Giám đốc HTX nấm Tuấn Hiệp cho hay, quy trình sản xuất nấm gồm 4 công đoạn. Công đoạn phối trộn nguyên liệu, trong đó nguyên liệu chính là rơm băm nát, mùn cưa trộn ủ với vôi bột theo tỷ lệ 100kg nguyên liệu + 2kg vôi bột. Sau khi ủ từ 5 - 7 ngày thì đảo lại đống ủ, đồng thời điều chỉnh độ ẩm dao động từ 65 - 70%.
Tiếp đến cho nguyên liệu đã phối trộn vào máy đóng bịch, mỗi bịch nặng khoảng 1kg. Vỏ bịch được sử dụng đóng phôi là túi bóng ni lông màu trắng.
Sau đó, đưa bịch phôi vào lò hấp ở nhiệt độ 100°C nhằm xử lý triệt để vi khuẩn gây hại. Thời gian hấp khoảng 10 tiếng đồng hồ.
Hoàn thành công đoạn hấp, đưa bịch phôi ra ngoài để nguội (để nguội khoảng 1 ngày - PV) và cấy meo giống, dụng cụ cấy meo giống cũng phải được tiệt trùng. Meo giống là các loại giống như nấm sò, nấm rơm, nấm linh chi, mộc nhĩ…
"Sau khi hoàn tất 4 công đoạn trên thì đưa bịch đã cấy meo giống lên giá. Khoảng 1 tháng, phôi bắt đầu ăn trắng thì bịch phôi được gọi là đạt. Lúc đó, treo bịch phôi lên dây, chờ nấm phát triển rồi thu hoạch.
Trong quá trình chăm sóc nấm, cần chú ý đến độ ẩm. Trung bình, mỗi ngày tưới nước 1 - 2 lần, tùy theo thời tiết", anh Hiệp lưu ý.
Theo anh Hiệp, trong 4 công đoạn nói trên, thì công đoạn hấp, tiệt trùng bịch phôi là công đoạn quan trọng nhất. Nếu hấp bịch phôi không kỹ, không đủ nhiệt độ thì nấm vi khuẩn vẫn còn tồn tại, gây hại cho cây nấm phát triển.
Hiện tại, nguồn nguyên liệu đầu vào đang được HTX nấm Tuấn Hiệp tận dụng từ nguồn rơm khô sau khi bà con nông dân thu hoạch lúa xong. Đây là nguồn nguyên liệu quý giá đang bị bỏ phí nhiều năm nay.
"Sau mỗi vụ thu hoạch lúa, bà con nông dân thường vứt bỏ rơm trên đồng ruộng hoặc đốt gây khói bụi, ô nhiễm môi trường. Để nguồn tài nguyên không bị bỏ rơi, lãng phí, HTX đã đầu tư máy cuộn rơm, phục vụ cho sản xuất, qua đó giảm thiểu chi phí đầu vào", ông Hiệp tâm sự.
Chia sẻ về kế hoạch trong thời gian tới, anh Vũ Tuấn Hiệp cho hay, dự kiến HTX sẽ mở rộng quy mô sản xuất, bởi hiện nay nguồn nguyên liệu tại địa phương đang sẵn có; phát triển thêm 1 - 2 sản phẩm OCOP; đầu tư thêm máy móc hiện đại vào sản xuất nấm…
"HTX nấm Tuấn Hiệp luôn được Hội Nông dân các cấp quan tâm, tạo điều kiện, hỗ trợ mọi mặt để phát triển mô hình; đồng thời cử đi tập huấn, giao thương, quảng bá sản phẩm của HTX", anh Hiệp vui mừng nói.
Trao đổi với Phóng viên Báo điện tử Dân Việt, ông Trần Xuân Cửu, Chủ tịch Hội Nông xã Hồng Thuận cho biết, nhiều năm nay, HTX nấm Tuấn Hiệp hoạt động rất hiệu quả, đã tạo công ăn việc làm cho nhiều bà con nông dân địa phương. HTX cũng sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho những ai có nhu cầu học hỏi kinh nghiệm, kỹ thuật sản xuất.
HTX Nấm và tiểu thủ công nghiệp Tuấn Hiệp là 1 trong 63 HTX tiêu biểu toàn quốc năm 2023 do Hội Nông dân Việt Nam tuyên truyền, vận động, hướng dẫn thành lập.