Nếu những ngư dân miệt mài đánh cá ở ngư trường để vừa mang về từng tàu, thuyền đầy ắp cá tôm, tạo sinh kế bền vững, vừa góp phần bảo vệ biển trời thiêng liêng của Tổ quốc, thì những người dân các làng biển ở “hậu phương” cũng nỗ lực không kém nhằm bảo vệ môi trường biển, góp sức giữ gìn không gian biển sạch, đẹp, văn minh. Thời gian qua, nhiều mô hình do Mặt trận các cấp triển khai tại các địa phương vùng biển chính là minh chứng rõ nét cho quyết tâm này.
Anh Nguyễn Đức Hiếu, Trưởng ban Công tác Mặt trận tổ dân phố (TDP) 6, phường Hải Thành (TP. Đồng Hới) những ngày này tất bật hơn thường lệ. Anh vừa chu toàn công việc sửa chữa điện, nước vốn là kế sinh nhai nhiều năm nay, vừa tất bật, đôn đáo đốc thúc tiếp tục triển khai các mô hình về bảo vệ môi trường trên địa bàn TDP, bởi mùa du lịch biển đã sắp kề cận. Anh Hiếu chia sẻ, riêng về bảo vệ môi trường biển, những năm qua, TDP 6 đã triển khai nhiều mô hình hiệu quả, trong đó, mới nhất là mô hình “Hộ gia đình không rải đồ cúng ra vỉa hè, lòng đường” được phát động từ tháng 11/2024.
Mô hình xuất phát từ thực tiễn vào những ngày đầu tháng, ngày rằm hay dịp lễ, Tết, sự kiện quan trọng, nhiều gia đình rải đồ cúng ra lòng đường, vỉa hè và không quét dọn sạch sẽ, gây mất mỹ quan, ảnh hưởng xấu đến hình ảnh của thành phố du lịch, nhất là khi trời mưa. Để mô hình triển khai hiệu quả, Ban Công tác Mặt trận TDP 6 kết hợp với các đoàn thể thường xuyên tổ chức tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tham gia thực hiện nếp sống văn minh đô thị, tạo môi trường xanh-sạch-đẹp với phương châm “đi ngõ, gõ từng nhà”, lồng ghép trong các hội nghị, hội họp. Nhờ đó, bà con rất nhiệt tình hưởng ứng và tham gia ký cam kết triển khai mô hình.
Người dân phường Hải Thành (TP. Đồng Hới) tích cực tham gia dọn dẹp vệ sinh môi trường.
Các hộ gia đình sau khi cúng, giỗ đã rải gạo, muối, hạt nổ, đồ cúng vào từng góc nhà hoặc trút gọn gàng vào các đĩa giấy hay tờ báo, tấm bạt rồi sau đó gói lại đem đi đổ. Vàng bạc, hàng mã được đốt trong các thùng thiếc hoặc những vật dụng có nắp đậy để tránh gây mất vệ sinh môi trường cho các hộ dân xung quanh. Đến nay, mô hình tiếp tục được triển khai hiệu quả ở 7/7 TDP của phường Hải Thành. Đường phố, các ngõ hẻm đều sạch sẽ hơn hẳn, người dân ai cũng phấn khởi.
Chủ tịch Ủy ban MTTQVN phường Hải Thành Lâm Thị Trà Giang cho biết, không chỉ riêng mô hình này, phường Hải Thành đã thực hiện nhiều mô hình ý nghĩa và thiết thực về bảo vệ môi trường, nhất là môi trường biển. Có thể kể đến các mô hình tạo được tiếng vang lớn, như: “Khu dân cư (KDC) không rải vàng mã khi có người thân qua đời”, “KDC thu gom rác thải tại bãi biển Nhật Lệ” ở TDP 7, “Đặt thùng rác thân thiện với môi trường”’, “Nói không với hát rong tại các nhà hàng, quán ăn khu vực du lịch”… Mặt trận và các tổ chức thành viên tiếp tục vận động các tầng lớp nhân dân đẩy mạnh và nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh (NTM, ĐTVM)” gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Theo Chủ tịch Ủy ban MTTQVN TP. Đồng Hới Nguyễn Thị Mỹ Lợi, thời gian qua, các phường, xã biển trên địa bàn thành phố đã triển khai hiệu quả các mô hình bảo vệ môi trường biển, lồng ghép với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, ĐTVM”. Nhiều mô hình đã thể hiện sự sáng tạo, sát với thực tiễn KDC và mang lại chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân. Nhờ đó, góp phần giúp không gian vùng biển ngày càng xanh, sạch, đẹp, hấp dẫn du khách thập phương tìm về.
Từ năm 2019-2024, Ban Thường trực Ủy ban MTTQVN tỉnh đã xây dựng 32 mô hình điểm cấp tỉnh về “KDC bảo vệ tài nguyên, môi trường biển”, 19 mô hình “KDC chung tay bảo vệ môi trường”; Mặt trận cấp huyện, cấp xã phối hợp xây dựng hơn 100 mô hình điểm “KDC chung tay bảo vệ môi trường”.
Tại KDC Liêm Tiến (xã Ngư Thủy, Lệ Thủy), mô hình “Bảo vệ môi trường biển” đang thu hút sự tham gia của đông đảo người dân nơi đây. Chủ tịch Ủy ban MTTQVN xã Ngư Thủy Nguyễn Quang Tứ chia sẻ, đây là mô hình được triển khai hiệu quả, tạo dấu ấn đậm nét trong nỗ lực bảo vệ môi trường biển của bà con. Cứ hàng tháng, hàng quý, người dân KDC Liêm Tiến lại tập trung để cùng nhau thu gom rác thải ở KDC và dọc bãi biển, nhất là rác thải nhựa, dầu hắc bẩn... nên cảnh quan xanh, sạch, đẹp.
Mô hình cứ thế lan rộng đến các KDC khác trong địa bàn xã và được tất cả mọi người cùng chung tay vì màu xanh của quê hương. Bà con của 10 thôn hàng tháng đều tích cực tiến hành thu gom rác thải ven biển. Bên cạnh mô hình “Bảo vệ môi trường biển”, xã Ngư Thủy cũng đã triển khai hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường nói chung, môi trường biển nói riêng. Qua đó, nâng cao ý thức cho người dân, hạn chế rác thải và giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp.
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQVN huyện Lệ Thủy Nguyễn Phúc Lương cho hay, các xã biển trên địa bàn huyện luôn nhiệt tình hưởng ứng các mô hình liên quan đến bảo vệ môi trường, lồng ghép hiệu quả trong phong trào xây dựng NTM ở địa phương. Nhiều mô hình hay, sáng tạo, ý nghĩa đã được hình thành và góp phần đổi thay diện mạo ở các làng biển.
Theo lãnh đạo Ủy ban MTTQVN tỉnh, Mặt trận các huyện, thị xã, thành phố đã phối hợp với chính quyền thực hiện tuyên truyền về bảo vệ môi trường nói chung, bảo vệ môi trường biển nói riêng trong cộng đồng dân cư thông qua hệ thống truyền thanh ở cơ sở, trang thông tin điện tử tổng hợp của cơ quan, đơn vị, ứng dụng nền tảng mạng xã hội; qua hình ảnh trực quan, pano, khẩu hiệu tại trụ sở làm việc và KDC; tổ chức các hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới, Tuần lễ biển và hải đảo Việt Nam.
Đồng thời, xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình điểm về bảo vệ môi trường ở nhiều địa phương, vùng miền khác nhau, như: “Mô hình thu gom, xử lý rác thải tại các bờ biển”, “Mô hình tạo cảnh quan xanh, trồng cây chắn cát ven biển”... Mặt trận các cấp vận động nhân dân tích cực hưởng ứng, tham gia các hoạt động, phong trào bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, ĐTVM”, phát huy các tiềm năng, sức mạnh của người dân tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.